W ostatnim czasie coraz częściej słyszymy, że nadchodząca zima może być dla wielu z nas ciężka. Prognozowane problemy z dostępem do podstawowych źródeł ogrzewania – węgla, gazu czy prądu, spędzają sen z powiek wielu Polakom. Ministrowie, część prezydentów miast, ale także ekonomistów mówi, że w tym roku trzeba będzie obniżyć temperaturę do 18 stopni, aby mieć pewność, że surowców energetycznych wystarczy. Niektóre kraje już wprowadziły dekrety zobowiązujące mieszkańców i pracodawców do obniżenia ciepła w domach i zakładach pracy. Ale czy wspomniane wyżej 18 stopni Celsjusza wystarczy, aby czuć się jak w domu? Jaka jest optymalna temperatura do pracy czy mieszkania? Od czego zależy coś, co nazywamy komfortem termicznym? Na te i inne pytania odpowiedź znajdziesz w naszym artykule.
Minimalna temperatura według Światowej Organizacji Zdrowia
Sprawą temperatury w domu zajęła się szeroko Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). W publikacji pt: Wytyczne dotyczące warunków mieszkaniowych i zdrowotnych jeden z rozdziałów został poświęcony temperaturze, jaka powinna być utrzymywana w mieszkaniach. Eksperci WHO, po zapoznaniu się z licznymi badaniami, uznali, że minimalna temperatura w domu, z punktu widzenia zdrowia człowieka, powinna wynosić 18℃. Jeżeli w mieszkaniu przebywają dzieci lub osoby starsze należy podnieść ją do 20℃. WHO ustaliło powyższe, minimalne temperatury po przeanalizowaniu wielu badań, które pokazywały, że niższe temperatury mogą sprzyjać rozwojowi chorób. Jednym z badań, które cytowane są w powyższej publikacji, pokazuje, że jeżeli w zamieszkiwanym pomieszczeniu temperatura schodzi poniżej 18℃, osoby badane miały wyższy poziom ciśnienia krwi. Inne badania również pokazały, że niska temperatura w mieszkaniu zwiększa ryzyko śmierci z powodów naczyniowo-sercowych. Zwiększa się również prawdopodobieństwo zachorowania na tego typu schorzenia. Niska temperatura sprzyja również rozwojowi chorób układu oddechowego, szczególnie u seniorów.
Jaka powinna być maksymalna temperatura w mieszkaniu?
WHO wskazało również, jaka temperatura powinna być maksymalna. Z publikacji możemy wyczytać, że jest to 24℃ dla ogółu społeczeństwa, a 22℃ dla dzieci i osób starszych. Dlaczego? Tym razem w raporcie WHO można wyczytać, że wyższa temperatura wpływa na pogorszenie się snu, który jest tak ważny dla zachowania zdrowego organizmu.
Co to jest komfort termiczny?
Powyższe wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia dotyczą optymalnej temperatury dla zdrowia przeciętnego człowieka. Jednak ludzie mają swoje preferencje i przyzwyczajenia, jeśli chodzi o odpowiednią, ich zdaniem, temperaturę w pomieszczeniach. Jednym z nas temperatura 18 czy 19 stopni wydaje się odpowiednia, inni marzną, kiedy termometr pokazuje 23℃. Właśnie dlatego tak ważny jest komfort termiczny – kiedy mamy z nim do czynienia? Wtedy, kiedy nie odczuwamy ani ciepła, ani zimna, czyli taka idealna temperatura – nie mamy ochoty ani narzucić na siebie dodatkowego swetra, ani włączyć klimatyzacji.
Czynniki wpływające na komfort termiczny
Jak się jednak okazuje, o komforcie termicznym nie decyduje jedynie temperatura powietrza. Ważna jest również jego wilgotność, przepływ powietrza, to czy znajdujemy się blisko czy daleko grzejnika, a także nasze indywidualne odczucia.
Wilgotność a komfort termiczny
Zbyt niska i zbyt wysoka wartość wskaźnika wilgotności negatywnie wpływa na odczuwanie optymalnej temperatury. Im wyższa wilgotność, tym odczucie ciepła jest większe. Przyjmuje się, że idealna wilgotność w mieszkaniu powinna mieścić się w przedziale między 40% a 70%. Dzięki tej wiedzy można zwiększyć subiektywny komfort termiczny, przy niższej temperaturze. Jeżeli faktycznie będziemy musieli utrzymać temperaturę na poziomie 18℃, warto podnieść wilgotność do maksymalnej, pożądanej wysokości 70%. Można użyć do tego nawilżacza powietrza, który często ma wbudowany miernik wilgotności. Można również ustawiać pojemniki z wodą blisko grzejników lub powiesić mokre ręczniki.
Przepływ powietrza
Nawet jeśli temperatura w pomieszczeniu jest względnie wysoka, ale gdzieś w mieszkaniu jest uchylone okno, komfort termiczny może się znacznie obniżyć. Bo na jego poziom wpływają również przepływy powietrza, szczególnie jeżeli jego temperatura jest niższa niż, ta która panuje w pomieszczeniu. Czasami celowo wietrzymy pokój, wtedy co najwyżej szukamy koca, aby przykryć nogi. Zdarzają się takie sytuacje, kiedy izolacja przy oknie jest słabo zrobiona lub mamy źle wyregulowane okna. Mimo, że wszystkie okna są zamknięte, zimne powietrze przedostaje się do wnętrza w zbyt dużych ilościach. Wtedy często koc kładziemy pod okno, właśnie po to, aby zwiększyć komfort termiczny. Jeśli chcesz poprawić szczelność, koniecznie przeczytaj nasz artykuł 3 Rzeczy, Które Warto Sprawdzić W Swoim Domu Przed Zimą, Aby Było W Nim Cieplej.
Indywidualne poczucie komfortu termicznego
Jeśli chodzi o komfort termiczny, to można go rozpatrywać z poziomu poszczególnych osób. Chodzi na przykład o poziom ciśnienia tętniczego. Kiedy jest ono wysokie, osoby mogą uznawać temperaturę za wyższą, niż jest w rzeczywistości. Podobnie jeżeli chodzi o tętno – osoby, które uprawiają sport, odczuwają komfort termiczny przy niższych wskazaniach termometru. Oczywiście mowa tutaj również o naszych preferencjach i przyzwyczajeniach. Jedne osoby lubią ciepło w domu inne wolą kiedy temperatura nie przekracza 20 stopni Celsiusza. Często inaczej komfort odczuwają kobiety i mężczyźni, ale czy udało się to potwierdzić naukowo?
Komu cieplej – kobietom czy mężczyznom?
Powszechnie uważa się, że to kobietom częściej chłodno, przez co rzadziej odczuwają one komfort termiczny. Do takich wniosków doszli również badacze z Wielkiej Brytanii i Kataru. Według przeprowadzonych przez nich badań przedstawicielki płci pięknej były bardziej wrażliwe na temperaturę niż mężczyźni. Również kobiety były częściej niezadowolone z panujących warunków wewnątrz budynków. Co więcej, badania te były prowadzone w budynkach biurowych, gdzie stwierdzono, że niezadowolenie z temperatury może wpływać negatywnie na produktywność pracowników.
Czy 18 stopni, to komfort termiczny?
Analizując powyższe wytyczne i badania można stwierdzić, że 18 stopni to minimalna temperatura, która pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania na poważne choroby. Jednak z pewnością ten poziom ciepła, niekoniecznie musi być uznany za komfort termiczny przez wszystkich. Część osób od dawna ustawia termostat na taką wartość, inni preferują cieplejsze warunki mieszkaniowe i to pewnie tym drugim ciężej będzie się przestawić.
Co zrobić, aby zwiększyć komfort termiczny i jak obniżyć koszty ogrzewania?
Wspomnieliśmy już, że warto kontrolować wilgotność powietrza, jeśli nam zimno – zwiększmy ją do 70%. Warto też zadbać o to, aby nie było przeciągów, a okna były ustawione na minimalną mikrowentylację. Oczywiście należy także zatroszczyć się o izolację, która również pozwoli poprawić komfort termiczny. Nie wszystkie metody termoizolacji nadają się do nakładania przez cały rok. Jednak farba termoizolacyjna jest rozwiązaniem, które można stosować przez 12 miesięcy, a do tego można nałożyć ją od wewnątrz. Więcej o tych jej funkcjach znajdziesz w naszych artykułach:
Farba termoizolacyjna zimą? Jak może pomóc i co nią pomalować?
Jak Ocieplić Dom I Mieszkanie Od środka? Farba Termoizolacyjna Wewnętrzna
Jak obniżyć koszty ogrzewania? Zainwestuj w GoThermⓇ
Przeczytaj również:
Jak zapobiec skraplaniu się wody na ścianach?
Malowanie Farbą Termoizolacyjną – Jak Się Przygotować?
Termoizolacyjna Masa Uszczelniająca Nr 1 – GoTherm® Seal
Dlaczego Ciepło Jest Jak Robert Lewandowski?
Źródła:
Indraganti, M., & Humphreys, M. A. (2021). A comparative study of gender differences in thermal comfort and environmental satisfaction in air-conditioned offices in Qatar, India, and Japan. Building and Environment, 206, 108297.
Wytyczne dotyczące warunków mieszkaniowych i zdrowotnych, WHO
Aktualizacja treści: 27.01.2023 r.